کتاب هارمونی دوبفسکی

طی سال‌های گذشته در ایران کتاب‌های متعددی در زمینه‌ی هارمونی ترجمه و به چاپ رسیده است. واضح است که هر کتاب روش آموزش خاص خود را دنبال می‌کند و هدف مسعود ابراهیمی از ترجمه‌ی کتاب هارمونی نیز همین بوده است. کتاب هارمونی توسط معلمان، نظریه پردازان و آهنگسازان برجسته‌ی کنسرواتوار مسکو چون: ی. دوبفسکی، س. یفسیف، ای. و. اسپاسبین، و. ساکالوف، در کیفیت کتاب درسی، جهت آموزش در هنرستان‌های موسیقی و کنسرواتوارهای شوروی سابق تألیف شده است. چاپ اول این کتاب در 1937، چاپ چهارم آن (همراه با اصلاحاتی که در مقدمه‌ی چاپ چهارم به آن اشاره شده است) در 1955 و چاپ نهم آن در 1984 به چاپ رسیده است. باید اشاره‌ای کوتاه به نکات مهم کتاب هارمونی شود: 1. آموزش هارمونی در این کتاب بر پایه‌ی تئوری فونکسیونل است. تئوری‌ای که توجه خاص به درجات پایداری و ناپایداری آکوردها و ارتباط متقابل آن‌ها با یکدیگر دارد. به عبارت دیگر پایه و اساس فونکسیونل را، کنتراست میان فونکسیون‌ها (به خصوص تونیک با درجات دیگر) تشکیل می‌دهد. 2. فصل جداگانه‌ای تحت عنوان «مدهای دیاتونیک در موسیقی روسی» آورده شده است که به ویژگی‌های مد - هارمونیک در آثار آهنگسازان مکتب ملی روس می‌پردازد. 3. فصل جداگانه‌ای به موضوع کاربرد مد مینور طبیعی در موسیقی کلاسیک غربی اختصاص یافته است. 4. تمریناتی که در پایان هر فصل ارائه شده است از سه بخش شفاهی، کتبی و تمرین با پیانو تشکیل شده است. تمرین شفاهی: به آنالیز نمونه‌های معرفی شده (در ارتباط با موضوع همان فصل) اختصاص دارد. تمرین کتبی: شامل هارمونیزاسیون ملودی‌ها و باس‌هایی است که علامت‌گذاری فونکسیونل ندارند و هنرجو باید با توجه به موضوع همان فصل، فونکسیون‌ها و شیفره‌ها را تعیین نماید. به این ترتیب هنرجو از همان ابتدا، توانایی انتخاب صحیح فونکسیون‌ها را به دست می‌آورد. بخش تمرین: با پیانو، گردش‌های آکوردی معینی در ارتباط با موضوع آن فصل، در تنالیته‌های مختلف ارائه شده است که باید به صورت عملی روی پیانو اجرا شود. 5. نکته‌ی دیگری که در کتاب هارمونی به چشم می‌آید، توجه به دوره‌های تاریخی در گردش‌های هارمونیک و هم چنین نقش و اهمیت آن‌ها در ایجاد فرم است. 6. در این کتاب یک فصل جداگانه به موضوع آنالیز هارمونیک و تشریح شیوه‌های آن اختصاص یافته است. علاوه بر این در فصل 59 نکاتی پیرامون طرح تنال اثر مورد بحث قرار می‌گیرد. علاوه بر نکات ذکر شده موارد دیگری نیز وجود دارند که در مقدمه‌ی کتاب توسط نویسندگان به آن‌ها اشاره شده است و توضیح آن‌ها در اینجا ضروری نیست.